Τα λιπάσματα, είναι ιδιαίτερα σημαντικά και απαραίτητα για όσους ασχολούνται με την κηπουρική και τις καλλιέργειες. Υπάρχουν διαφόρων ειδών λιπάσματα, και καλό είναι όσοι τα χρησιμοποιείτε, να γνωρίζετε κάποια βασικά χαρακτηριστικά, προκειμένου να επιλέξετε το καταλληλότερο και το πιο αποδοτικό για εσάς.
Παρακάτω, θα αναλύσουμε 4 είδη χημικών λιπασμάτων. Τα κοκκώδη, τα υγρά, τα κρυσταλλικά και τα υδατοδιαλυτά.
Αρχικά όμως να πούμε, ότι τα λιπάσματα περιέχουν θρεπτικά συστατικά, που είναι σημαντικά για τα φυτά και έτσι συμβάλλουν στην ανάπτυξή τους και βελτιώνουν την παραγωγικότητά τους. Είναι ουσίες, φυσικές ή τεχνητές. Τα φυτά, ως επί το πλείστον, απορροφούν αυτά τα θρεπτικά συστατικά μέσω του εδάφους. Υπάρχουν όμως και τα ονομαζόμενα διαφυλλικά λιπάσματα, που τα ψεκάζουμε στα φύλλα των φυτών.
Οι κατηγορίες των λιπασμάτων είναι: τα οργανικά (ή βιολογικά), τα οποία προέρχονται από ζωικά ή φυτικά απόβλητα και τα χημικά. Το καθένα από αυτά, έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά. Η λίπανση είναι μία από τις πιο σημαντικές εργασίες στην καλλιέργεια, μαζί με το πότισμα, το κλάδεμα και την προστασία των φυτών.
Τα χημικά λιπάσματα, δημιουργούνται από χημικά συστατικά και υπερτερούν σε σχέση με τα οργανικά, στο γεγονός ότι δρουν γρηγορότερα και δίνουν στα φυτά την ακριβή αναλογία των θρεπτικών στοιχείων που χρειάζονται.
Η μορφή που αυτά έχουν, είναι είτε υγρή, είτε στερεή στην οποία ανήκουν τα λεγόμενα κοκκώδη και κρυσταλλικά.
Πάμε να δούμε πιο αναλυτικά:
- Τα κοκκώδη λιπάσματα: Τα λιπάσματα αυτά έχουν την μορφή κόκκων, εφαρμόζονται πάνω στο έδαφος και απορροφώνται με το πότισμα από τις ρίζες των φυτών. Τα οφέλη τους διαρκούν περισσότερο, καθώς η απορρόφησή τους γίνεται σταδιακά από τα φυτά και αυτό τους δίνει πλεονέκτημα. Κάθε κόκκος, περιέχει αναλογικά όλα τα θρεπτικά στοιχεία του λιπάσματος. Υπάρχουν και τα λεγόμενα blend λιπάσματα, που έχουν κοκκώδη μορφή και σ΄ αυτά γίνεται απλή ανάμιξη των πρώτων υλών.
- Τα κρυσταλλικά λιπάσματα: Είναι υδατοδιαλυτά λιπάσματα, σε μορφή σκόνης. Διαλύονται πολύ εύκολα στο νερό, απορροφώνται άμεσα από τα φυτά κατά το πότισμα από τα φύλλα ή τις ρίζες και το πλεονέκτημά τους είναι η μεγάλη διάρκεια ζωής που έχουν. Η χρήση τους αποβλέπει στην άμεση ενίσχυση των φυτών με θρεπτικά συστατικά, καθώς και στη διόρθωση τυχόν εμφανιζόμενων τροφοπενιών. Αυξάνουν την ποιότητα και την ποσότητα της παραγωγής.
- Τα υγρά λιπάσματα: Είναι υδατοδιαλυτά, άρα διαλύονται στο νερό και η λίπανση γίνεται μέσω του συστήματος άρδευσης κατά το πότισμα ή με ψεκασμό του φυλλώματος των φυτών. Απορροφούνται κι αυτά άμεσα από τα φυτά, ειδικά μέσω των ψεκασμών, όταν υπάρχουν προβληματικά εδάφη, δίνοντάς τους τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη τω φυτών, ειδικά σε περιόδους αυξημένης ανάγκης ή στρες. Ακριβώς για το λόγο ότι είναι υδατοδιαλυτά, μπορούμε να τα εφαρμόσουμε εύκολα και με ένα ποτιστήρι.
- Τα υδατοδιαλυτά λιπάσματα: Είναι πολύ χρήσιμα σε περιόδους έλλειψης νερού και αυξανόμενων απαιτήσεων της καλλιέργειας σε θρεπτικά στοιχεία, καθώς παρέχουν αξιόλογη εξοικονόμηση νερού χωρίς να μειώνουν τις λιπασματικές μονάδες που προσλαμβάνονται από την καλλιέργεια. Με την ολοκληρωμένη αυτή θρέψη, αυξάνεται η ποιότητα της παραγωγής, ενώ παράλληλα αυξάνεται και η απόδοση της καλλιέργειας. Τα πλήρως υδατοδιαλυτά λιπάσματα είναι κατάλληλα για όλες τις ανάγκες θρέψης και χρησιμοποιούνται κυρίως για λίπανση οπωροκηπευτικών, καθώς και σε φυτώρια δέντρων και στην παραγωγή καλλωπιστικών φυτών. Κάποια από τα βασικά τους οφέλη, είναι, η ευέλικτη λίπανση, η γρήγορη και πλήρης υδατοδιαλυτότητα, η εφαρμογή τους με υδρολίπανση αλλά και διαφυλλική εφαρμογή, ο ισορροπημένος συνδυασμός θρεπτικών στοιχείων και η γρήγορη αντίδραση σε ελλείψεις θρεπτικών στοιχείων.
Οι παράγοντες για την επιλογή του κατάλληλου λιπάσματος, είναι ποικίλοι, παραδείγματος χάριν, το είδος της καλλιέργειας, το έδαφος που καλλιεργείτε, το στάδιο ανάπτυξης που βρίσκεται το φυτό, η σύνθεση και η μορφή του λιπάσματος, ποια λειτουργία του φυτού θέλετε να συντελέσει, καθώς και το οικονομικό κόστος τους. Ειδικά για τις επαγγελματικές καλλιέργειες είναι καλό πριν την αγορά να γίνεται μια ανάλυση εδάφους, ώστε να προσδιορίσετε με ακρίβεια το είδος λίπανσης και την ποσότητα λιπάσματος που χρειάζεται το χωράφι σας.
Κάποιες έξτρα βοηθητικές πληροφορίες, για την επιλογή του κατάλληλου λιπάσματος, είναι οι εξής:
Τα κοκκώδη λιπάσματα, είναι χρήσιμα:
- Σε κηπευτικές καλλιέργειες και καρποφόρα δέντρα, καθώς είναι πιο βραδείας αποδέσμευσης, απελευθερώνουν δηλαδή τα θρεπτικά στοιχεία σε μεγαλύτερη διάρκεια χρόνου.
- Όταν θέλετε να περιορίσετε το κόστος του λιπάσματος σε σχέση με την περιεκτικότητα των θρεπτικών στοιχείων, μπορείτε να επιλέξετε χημικά λιπάσματα σε κοκκώδη μορφή, διότι γενικά είναι πιο οικονομικά.
- Για καλλιέργειες σε υποβαθμισμένα εδάφη, διότι βοηθούν στη βελτίωση των χαρακτηριστικών του εδάφους και απορροφώνται πιο εύκολα τα θρεπτικά τους στοιχεία από τα φυτά.
Τα υγρά ή υδατοδιάλυτα κρυσταλλικά λιπάσματα, που μπορούν να εφαρμοστούν διαφυλλικά με ψεκασμό στα φυτά, είναι χρήσιμα:
- Όταν θέλετε άμεση απορρόφηση των θρεπτικών στοιχείων του λιπάσματος, όπως στην περίπτωση του ασβεστίου για την αντιμετώπιση της ξηρής κορυφής της ντομάτας ή του βορίου για την καρπόδεση της ελιάς.
- Για καλλωπιστικά φυτά που έχετε σε γλάστρα στο μπαλκόνι ή στην αυλή , για καλή απορρόφηση χωρίς τον κίνδυνο υπερβολικής λίπανσης.
Εσείς χρειάζεται απλώς να κοιτάξετε την μορφή και τα χαρακτηριστικά τους, καθώς και τις ανάγκες του εδάφους σας και να δείτε ποιο είναι πιο ταιριαστό για τις ανάγκες σας.
